تشکیل حزب مردم توسط علم، در دوره‌ای خاص صورت گرفت. این دوره مقارن با تحولات سیاسی در بعد خارجی و داخلی بود و سپردن ماموریت تشکیل حزب مردم به اسدالله علم بی‌ارتباط با این تحولات نبود. در واقع شاه با اعتماد به علم و رویکرد او در جلب توجه مریکاییان، از او خواست تا عهده‌دار ریاست حزب مردم شود.

علم در زمان تشکیل حزب مردم، تلاش زیادی کرد تا علاوه بر جلب توجه شاه، نظر عوامل خارجی از جمله آمریکا را نیز به خود جلب کند. جلب توجه آمریکائی‌ها برای علم منافع زیادی را به دنبل داشت و می‌توانست به تحقق اهداف سیاسی او کمک زیادی نماید

اسدالله علم، از دوستان صمیمی شاه نقش مهمی در تصمیمات سیاسی شاه داشت. نقش او به قدری پررنگ و مهم بود که گفته می‌شود طراح اصلی بسیاری از سیاست‌های خشونت آمیز مهم پهلوی، شخص علم بود.

اسدالله علم یکی از مهمترین شخصیت‌های سیاسی نزدیک به شاه و البته مهم در بسیاری از تحولات سیاسی حکومت پهلوی بود. او گذشته از آن که دوست صمیمی شاه بود، مشاور دهنده اصلی در بسیاری از تحولات سیاسی نیز بود. چنانچه فقدان او به شاه ضربه بزرگی وارد کرد.

اسدالله علم اگرچه به طور یکطرفه خاطرات خود را به نفع شاه روایت می کند اما در این میان نتوانسته از برخی موارد شائبه برانگیز که در روزنامه‌ها و جراید به نوع دیگری روایت شده است، چشم پوشی کند. البته به نظر می رسد این نقل روایت‌ها از علم به نوعی توجیه این موارد بوده باشد اما به هر جهت نتوانسته به سئوالات افکارعمومی پاسخ صریح و درستی بدهد.

اسدالله علم همه چیز را در آرامش می‌دید و معتقد بود که وضعیت مملکت در کمال مطلوب است. علیرغم اینکه در دهه 50 نارضایتی‌ها به شکل مسلحانه درآمد، با این حال باز هم به زعم علم، همه چیز تحت کنترل و آرامش بود

اسدالله علم موقعیتی استثنایی نزد شاه داشت. خود او بارها در یادداشت‌هایش به این دوستی نزدیک اشاره کرده است.

ساخت قدرت سیاسی دوران محمدرضا پهلوی به منظومه ای شباهت داشت که هسته مرکزی آن را شاه تشکیل می داد . خاندان سلطنتی نخبگان درباری، نخبگان تکنوکراتیک و بوروکراتیک، نخبگان نظامی و اقتصادی و نخبگان پارلمانی بر اساس این منظومه به دور مدار سلطنتی در گردش بودند.

اسدالله علم در 19 آبان در حالي كه در بيرجند به استراحت مشغول بود دچار خونريزي داخلي شد و جهت ادامه معالجه به تهران انتقال داده شد. روز بعد به پاريس اعزام شد و پس از مسافرتي كوتاه به ايران بازگشت‌. اما در اواخر دي 56 در بيمارستان‌هاي پاريس بستري شد.

تگاه حکومت پهلوی عامل هر گونه ثبات سیاسی را در عوامل خارجی تعریف می‌کرد. به زعم دولتمردان پهلوی، عامل تمام اغتشاشات و بی‌ثباتی‌های داخلی در کشورهای خاورمیانه، رشد گروه‌های چپ‌گرا و تقویت پان عربیسم بود. این در حالی بود که وجود حکومت‌های دیکتاتور، نقش به مراتب بیشتری در بروز بی‌ثباتی‌های داخلی کشور اعم از ایران داشت.

به گواه تاریخ و خاطرت اکثریت دولتمردان عصر پهلوی، چاپلوسی و تملق یکی از مولفه های بارز تمامی نخبگان سیاسی این دوره می باشد. درواقع نخبگان سیاسی بدون تملق و اظهار عجز و لابه در پیشگاه پهلوی دوم نمی توانستند مدارج عالی پشرفت و ترقی را سپری نمایند. ..

سر پیتر رمز باتم، سفیر بریتانیا در تهران (53-1350) درباره جایگاه علم نزد شاه میگوید: علم مورد اعتماد شاه و در مورد موضوعات مختلف، همیشه تأثیرگذارترین فرد بود...

بعد از ظهر سفیر انگلیس به دیدنم آمد. درباره بحرین و جزایر خلیج فارس که او مایل است به عنوان دو موضوع جداگانه مطرح شود مذاکره کردیم.

نامه امام خمینی در پاسخ به سوال اصناف قم در مورد لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی، در زمان نخست وزیری اسدالله علم

در تهران و شهر مقدس قم مخالفت از همه جا بیشتر بود؛امام خمینی (ره) با نطقهای آتشین خود مردم را به قیام دعوت می‌کرد. علم طرفدار مقاومت سرسختانه بود و عقیده داشت اگر مخالفان دست به تظاهرات بزنند دولت باید با قاطعیت و شدت به آنان ضربه بزند. می‌گویند شاه پرسیده بود "اما با چه وسیله‌ای؟ و علم پاسخ داده بود: با گلوله"‌و افزوده بود حاضر است در صورتی که این ...

خود اسدالله علم نیز حدود ده سال پس از واقعة 15 خرداد 42، در تاریخ 15 آذر ماه 1352، ضمن یادآوری خاطرات دوران نخست‌وزیری خود، جریان چگونگی برخوردش با تظاهرکنندگان را چنین شرح می‌دهد:«عرض کردم در جریانات 15 خرداد و اغتشاش تهران و ایران که غلام نخست‌وزیر بودم جز ارتشبد نصیری که آن وقت رئیس شهربانی بود بقیه تقریباً دست و پای خود را گم کرده بودند و بدین ...

محمدابراهیم علم، معروف به امیر شوکت الملک پدر امیر اسدالله لقب شوکت الملک را به همراه امیری قائنات در زمان سلطنت مظفرالدین شاه قاجار از برادر بزرگترش امیر اسماعیل خان علم به ارث برده بود. شوکت الملک مانند اجدادش با انگلیسی ها روابط نزدیکی داشت و در جریان جنگ اول جهانی نیز با نیروهای انگلیسی که بخش مهمی از خاک ایران را تحت اشغال خود داشتند همکاری می ...